Ouderenzorg stoffig? Naar mijn idee onterecht!

Bas Vos specialist ouderengeneeskunde (in opleiding)

Als specialist ouderengeneeskunde houd je je bezig met de kwaliteit van leven en het functioneren van de cliënt. Je begeleidt iemand langere tijd in vaak de laatste en daarmee ook een bijzondere, levensfase. Dit betekent in de praktijk dat je een band opbouwt met cliënten en ook hun naasten en samen met hen kijkt hoe je deze fase zo goed en waardevol mogelijk kan invullen.

Hoe ben je terecht gekomen bij de ouderengeneeskunde?
In het begin van zijn carrière deed Bas op verschillende werkplekken binnen en buiten het ziekenhuis ervaring op. "Ik wist al snel dat de revalidatie me interesseerde, mede door mijn eerdere werkervaringen. Zo kwam ik bij de geriatrische revalidatie van IJsselheem terecht, en ben ik later doorgegaan in de langdurige zorg. Ook maakte ik een korte uitstap naar het ziekenhuis. Net als veel basisartsen, heb ik lang getwijfeld of ik binnen of buiten het ziekenhuis wilde werken. Tijdens mijn tijd in het ziekenhuis miste ik echter het persoonlijke aspect van het werk in het verpleeghuis. Bovendien, met een gezinsuitbreiding in zicht, zocht ik naar een betere werk-privébalans. Dat bracht me ertoe om te solliciteren voor de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde."

De ouderengeneeskunde heeft een beetje een stoffig imago 
Ja, maar dit is mijn inziens onterecht. Door de vergrijzing zijn er steeds meer kwetsbare ouderen met multimorbiditeit en polyfarmacie. Je ziet bijvoorbeeld soms dat een cliënt onder behandeling staat van een cardioloog, longarts en internist. Als arts in de ouderengeneeskunde wordt je geacht goed in te kunnen schatten wat voor deze cliënt bijdraagt aan zijn kwaliteit van leven. Dit vraagt een generalistische aanpak en maakt het vak uitdagend en interessant. 

Kun je een voorbeeld geven? 
Stel je hebt een 90-jarige vrouw waarbij een diep veneuze trombose is vastgesteld. Door een combinatie van artrose, polyneuropathie en gebruik van antihypertensiva is er een erg hoog valrisico, waardoor mevrouw meerdere malen is gevallen de afgelopen periode. Om het risico op een longembolie te verlagen moet je een bloedverdunner starten, maar de combinatie van een bloedverdunner met een sterk verhoogd valrisico kan leiden tot een fatale hersenbloeding. Waar doe je dan goed aan? Het antwoord hierop is niet in protocollen of richtlijnen terug te vinden. Het vergt een geïndividualiseerde aanpak, waarbij je zorgvuldig risico’s weegt en dit bespreekt met cliënt en familie.

En een beetje actie?
Dat is er zeker. Je hebt af en toe avond-, nacht- of weekenddiensten voor een grote regio. Er vallen dan ongeveer 50 verpleeghuizen onder je verantwoordelijkheid. De vragen die je krijgt zijn zeer divers en doen een groot beroep op je vermogen om snel te kunnen schakelen. Dit kan variëren van geagiteerd gedrag, acute cardiale of neurologische problematiek, palliatieve vraagstukken of het schouwen van overleden cliënten. 

Hoe zijn de arbeidsvoorwaarden? 
De arbeidsvoorwaarden in de ouderenzorg zijn goed. Je krijgt een aantrekkelijk salaris, veel artsen ervaren een evenwichtige balans tussen werk en privé en er is voldoende werkgelegenheid. Dit geldt zowel voor de basisarts als de specialist ouderengeneeskunde.  

Waarom IJsselheem?
Het voordeel van het werken bij IJsselheem is dat je het gevoel hebt echt samen voor je cliënten te zorgen en gezamenlijk streeft naar de beste zorg voor de cliënten. Dit is merkbaar in alle lagen van de organisatie. Hoewel de arbeidstekorten onder de verzorgenden invloed hebben op de werkdruk die wordt ervaren, valt het mij op dat alle verzorgenden zich altijd met hart en ziel inzetten voor de bewoners. Bij IJsselheem werken ook deskundige paramedici waarmee je als arts veel samenwerkt. Je maakt daarnaast deel uit van een grote medische vakgroep. De lijnen onderling zijn kort en ook de supervisoren zijn laagdrempelig  benaderbaar.

De toekomst 
"De toekomst brengt uitdagingen met zich mee, zoals de toenemende vergrijzing in combinatie met arbeidstekorten," zegt Bas. Dit betekent dat meer ouderen zorg en ondersteuning nodig zullen hebben. "Nu wordt er al steeds vaker een beroep gedaan op het netwerk van de cliënt, en ik verwacht dat dit in de toekomst alleen maar meer zal worden," voegt hij toe. Er zullen nieuwe initiatieven nodig zijn, zoals ondersteunde woongemeenschappen, waar mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen met de hulp van de buurt en hun netwerk.

Bas ziet ook kansen. "Ik ben benieuwd wat de opkomst van AI kan betekenen in de ouderenzorg," zegt hij. "Denk aan ondersteuning bij medicatiereviews, dossiervoering en zorgtaken." Hij gelooft dat technologie een belangrijke rol zal spelen bij het verlichten van de werkdruk en het verbeteren van de zorgkwaliteit in de toekomst.